Παλαιοί καί σύγχρονοι Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας λένε ὅτι ὑπάρχουν δύο τρόποι γνώσεως τοῦ κόσμου: Ὁ συνηθισμένος τρόπος, ὅταν ἡ γνωστική δύναμη τοῦ ἀνθρώπου στρέφεται πρός τόν ἔξω κόσμο, μέ τήν ἀναρίθμητη πολυμορφία τῶν φαινομένων του, καί γνωρίζει ὅ,τι ὑπάρχει γύρω του – αὐτήν τήν ὁδό ἀκολουθεῖ ἡ ἐπιστημονική γνώση – καί ὁ ἄλλος τρόπος, τόν ὁποῖο ἀκολούθησαν οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ, τῆς στροφῆς τοῦ νοῦ πρός τόν ἑαυτό του καί πρός τόν Θεό, ὁπότε ὁ ἄνθρωπος βλέπει ὅλο τόν κόσμο, μένοντας ἐν τῷ Θεῷ.
Ὁ μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος (Σαχάρωφ) μᾶς λέει σχετικά μέ τό θέμα αὐτό:
«... Ἡ συνηθισμένη καί γνωστή σέ ὅλους ὁδός πρός τήν γνώση συνίσταται στό ὅτι ἡ γνωστική δύναμη τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος κατευθύνεται πρός τά ἔξω καί συναντᾶται μέ ἀναρίθμητη πολυμορφία φαινομένων, εἰδῶν, μορφῶν καί μέ ἀτέλειωτη διαφοροποίηση κάθε γεγονότος. Γι᾽ αὐτό ἡ γνώση ποτέ δέν φθάνει οὔτε στήν πληρότητα οὔτε στήν ἀληθινά πραγματική ἑνότητα.
Μέ αὐτό τόν τρόπο τῆς γνώσεως ὁ νοῦς πού ζητᾶ ἐπίμονα τήν ἑνότητα καταφεύγει στήν πάντοτε καί ἀναπόφευκτα τεχνητή σύνθεση. Ἔτσι, ἡ ἑνότητα, στήν ὁποία καταλήγει ἀκολουθώντας τήν ὁδή αὐτή, δέν εἶναι κάτι πού ὑπάρχει πραγματικά καί ἀντικειμενικά, ἀλλά εἶναι ἁπλῶς κάποια μορφή ἀφηρημένης διανοήσεως πού προσιδιάζει στό νοῦ.
Ἡ ἄλλη ὁδός πρός τήν γνώση τῶν ὄντων ἔγκειται στήν στροφή τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος πρός τόν ἑαυτό του καί ἀκολούθως πρός τόν Θεό. Τότε γίνεται κάτι ἀντίστροφο πρός ἐκεῖνο πού εἴδαμε στόν πρῶτο τρόπο γνώσεως: ὁ νοῦς βγαίνει ἀπό τό ἀπέραντο πλῆθος καί τόν κατακερματισμό τῶν φαινομένων τοῦ κόσμου καί στρέφεται μέ ὅλη τήν δύναμή του πρός τόν Θεό καί μένοντας ἐν τῷ Θεῷ βλέπει καί τόν ἑαυτό του καί ὅλον τόν κόσμο.
Εἶναι φυσικό γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο νά καταφεύγει στό πρῶτο εἶδος γνώσεως· τό δεύτερο εἶναι ἡ ὁδός τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
“Οὐ δύναται ὁ Υἱός ποιεῖν ἀφ᾽ Ἑαυτοῦ οὐδέν, ἐάν μή τι βλέπῃ τόν Πατέρα ποιοῦντα... Ὁ γάρ Πατήρ φιλεῖ τόν Υἱόν καί πάντα δείκνυσιν Αὐτῷ ἅ Αὐτός ποιεῖ... Ὥσπερ γάρ ὁ Πατήρ ἔχει ζωήν ἐν Ἑαυτῷ, οὕτως ἔδωκε καί τῷ Υἱῷ ζωήν ἔχειν ἐν Ἑαυτῷ” (Ἰωάν. ε´ 19-20, 26).
Πόσο ἀφελεῖς εἶναι ἐκεῖνοι πού ἐλπίζουν νά φθάσουν στήν τέλεια καί πλήρη γνώση μέ τίς μεθόδους τῆς ἐμπειρικῆς ἐπιστήμης!...»
(Γέροντος Σωφρονίου, Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 2009 [ἔκδ. 13η], σελ. 124.125)
Ὁ μακαριστός Γέροντας Σωφρόνιος (Σαχάρωφ) μᾶς λέει σχετικά μέ τό θέμα αὐτό:
«... Ἡ συνηθισμένη καί γνωστή σέ ὅλους ὁδός πρός τήν γνώση συνίσταται στό ὅτι ἡ γνωστική δύναμη τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος κατευθύνεται πρός τά ἔξω καί συναντᾶται μέ ἀναρίθμητη πολυμορφία φαινομένων, εἰδῶν, μορφῶν καί μέ ἀτέλειωτη διαφοροποίηση κάθε γεγονότος. Γι᾽ αὐτό ἡ γνώση ποτέ δέν φθάνει οὔτε στήν πληρότητα οὔτε στήν ἀληθινά πραγματική ἑνότητα.
Μέ αὐτό τόν τρόπο τῆς γνώσεως ὁ νοῦς πού ζητᾶ ἐπίμονα τήν ἑνότητα καταφεύγει στήν πάντοτε καί ἀναπόφευκτα τεχνητή σύνθεση. Ἔτσι, ἡ ἑνότητα, στήν ὁποία καταλήγει ἀκολουθώντας τήν ὁδή αὐτή, δέν εἶναι κάτι πού ὑπάρχει πραγματικά καί ἀντικειμενικά, ἀλλά εἶναι ἁπλῶς κάποια μορφή ἀφηρημένης διανοήσεως πού προσιδιάζει στό νοῦ.
Ἡ ἄλλη ὁδός πρός τήν γνώση τῶν ὄντων ἔγκειται στήν στροφή τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος πρός τόν ἑαυτό του καί ἀκολούθως πρός τόν Θεό. Τότε γίνεται κάτι ἀντίστροφο πρός ἐκεῖνο πού εἴδαμε στόν πρῶτο τρόπο γνώσεως: ὁ νοῦς βγαίνει ἀπό τό ἀπέραντο πλῆθος καί τόν κατακερματισμό τῶν φαινομένων τοῦ κόσμου καί στρέφεται μέ ὅλη τήν δύναμή του πρός τόν Θεό καί μένοντας ἐν τῷ Θεῷ βλέπει καί τόν ἑαυτό του καί ὅλον τόν κόσμο.
Εἶναι φυσικό γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο νά καταφεύγει στό πρῶτο εἶδος γνώσεως· τό δεύτερο εἶναι ἡ ὁδός τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου.
“Οὐ δύναται ὁ Υἱός ποιεῖν ἀφ᾽ Ἑαυτοῦ οὐδέν, ἐάν μή τι βλέπῃ τόν Πατέρα ποιοῦντα... Ὁ γάρ Πατήρ φιλεῖ τόν Υἱόν καί πάντα δείκνυσιν Αὐτῷ ἅ Αὐτός ποιεῖ... Ὥσπερ γάρ ὁ Πατήρ ἔχει ζωήν ἐν Ἑαυτῷ, οὕτως ἔδωκε καί τῷ Υἱῷ ζωήν ἔχειν ἐν Ἑαυτῷ” (Ἰωάν. ε´ 19-20, 26).
Πόσο ἀφελεῖς εἶναι ἐκεῖνοι πού ἐλπίζουν νά φθάσουν στήν τέλεια καί πλήρη γνώση μέ τίς μεθόδους τῆς ἐμπειρικῆς ἐπιστήμης!...»
(Γέροντος Σωφρονίου, Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, Ἔσσεξ Ἀγγλίας, 2009 [ἔκδ. 13η], σελ. 124.125)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε να γράφετε τα σχόλιά σας με τρόπο ευπρεπή καί όχι στα greeklish, για να μην δυσκολεύετε τον αναγνώστη.