Η ΕΝ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΙ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ 879/80 (3)

α) Εἰσαγωγή

(συνέχεια ἀπό τό προηγούμενο)

 

   δ) Ἐκτός ἀπό αὐτά ὑπό τῆς παρούσης Συνόδου ἀπεκρούσθη τό προβληθέν τότε στήν Ἀνατολή διοικητικό πρωτεῖο (primatus jurisdictionis) τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης ἐπί συμπάσης τῆς Ἐκκλησίας, ἐνῶ ἀναγνωρίσθηκε σ᾽ αὐτόν ἁπλό τιμητικό πρωτεῖο (primatus honoris), ὡς τῷ πρώτῳ τῶν πέντε Πατριαρχῶν τῆς Ἀρχαίας Καθολικῆς Ἐκκλησίας καί ἐπισκόπῳ τῆς πρώτης πρωτευούσης τοῦ κράτους. Αὐτό προκύπτει γενικῶς μέν ἐκ τῶν Πρακτικῶν τῆς Συνόδου, εἰδικῶς δέ ἐκ τοῦ κατωτέρω δημοσιευομένου πρώτου κανόνος αὐτῆς. 

Δι᾽ αὐτοῦ ἀπηγορεύθη, ἐπί τῇ προτάσει τῶν παπικῶν ἀντιπροσώπων, ἡ ἀντικανονική ὑπερόριος ἐπέμβαση τοῦ Πατριάρχου Κων/πόλεως στά ἐσωτερικά τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης καί ἡ ἀποδοχή καί ἀθώωση καταδικασμένων Λατίνων κληρικῶν, ὅπως ἐπίσης ἀπηγορεύθη καί ἡ ἀντικανονική παρ᾽ ἐνορίαν ἐπέμβαση τοῦ Πάπα Ρώμης στά ἐσωτερικά τῆς Ἐκκλησίας Κων/πόλεως καί ἡ ἀποδοχή καί ἀθώωση ὑπ᾽ αὐτοῦ καταδικασμένων Ἑλλήνων κληρικῶν, «μηδέν τῶν προσόντων πρεσβείων (τῶν ἀνηκόντων αὐτῷ πρεσβείων τιμῆς) τῷ ἁγιωτάτῳ θρόνῳ τῆς Ρωμαίων Ἐκκλησίας μηδέ τῷ ταύτης προέδρῳ τό σύνολον καινοτομουμένων, μηδέ νῦν μήτε εἰς τό μετέπειτα». Ἀπηγορεύθη λοιπόν πᾶσα καινοτομία τῶν τιμητικῶν πρεσβείων καί προνομίων τοῦ Πάπα Ρώμης, δηλ. πᾶσα μετατροπή τοῦ primatus honoris αὐτοῦ εἰς primatus jurisdictionis. [1] Καθόλου εἰπεῖν, ἡ δι᾽ ὅλων τῶν ἐργασιῶν καί τῶν πρακτικῶν τῆς Συνόδου ταύτης διήκουσα κεντρική γραμμή καί ἐπιδίωξη ἦταν ὁ περιορισμός τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης στό παλαιό πρωτεῖο του, διότι ἀκριβῶς «ἡ λύση τοῦ ζητήματος τοῦ πρωτείου τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης ἀπετέλεσεν ἕνα τῶν κυρίων σκοπῶν τῆς Συνόδου». [2]

   ε) Τέλος ἡ παροῦσα Σύνοδος ὅρισε, διά τῆς κατωτέρω ταυταρίθμως δημοσιευομένης ἀποφάσεως, οἱ κατά τόπους Ἐκκλησίαι νά φυλάττουν τά ἴδια αὐτῶν ἀρχαῖα ἤθη, μεταξύ τῶν ὁποίων καί τό τῆς ἀπό λαϊκῶν χειροτονίας εἰς ἀρχιερέα ἀθρόον, εἰς ὅλως ἐξαιρετικές ἐννοεῖται περιπτώσεις, ἐπικυρώνοντας ἔτσι τό προηγούμενον τοῦ ἱεροῦ Φωτίου, ὁ ὁποῖος ὑπέστη ἄδικη ἐπίθεση ἐκ μέρους τοῦ Πάπα Νικολάου Α´.

(συνεχίζεται)

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:

   (Ἀπόδοση σέ ἁπλούστερη ἔκφραση ἀπό τό βιβλίον τοῦ Ἰωάννου Καρμίρη, ΤΑ ΔΟΓΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΙΚΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΚΑΘΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ, ἐν Ἀθήναις 1960, σελ. 261 ἑξ.)

   1. Διότι πράγματι «ἦτο καινοτομία τό ὑπό τοῦ Πάπα Νικολάου Α´ καί τῶν διαδόχων αὐτοῦ ἀξιούμενον, ὅπως αὐθαιρέτως ἀθωώνῃ κληρικούς ἄλλης Ἐκκλησίας, καταδικαζομένους ὑπ᾽ αὐτῆς, ἤ καταδικάζῃ, ἐπεμβαίνων εἰς τά ἐσωτερικά αὐτῶν ζητήματα. Τά «προσόντα πρεσβεῖα» ἦσαν τ᾽ ἀνήκοντα εἰς τόν ἐπίσκοπον Ρώμης πρεσβεῖα τιμῆς (πρβλ. ἑρμηνείαν Ζωναρᾶ, ΡΠΣ. ΙΙ, 706, P. Batiffol, Le Siege apostolique, σ. 136. 557), ἅτινα εἶχον καθοριθῆ ὑπό τοῦ 6 κανόνος τῆς Α´ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τοῦ 3 τῆς Β´ Οἰκουμενικῆς, τοῦ 28 τῆς Δ´ Οἰκουμενικῆς καί τοῦ 36 τῆς Πενθέκτης. Ἀπηγορεύθη λοιπόν διά τῆς ἀνωτέρω διατάξεως πᾶσα καινοτομία τῶν προνομίων τοῦ ἐπισκόπου Ρώμης, πᾶσα μεταβολή τοῦ πρωτείου τιμῆς εἰς διοικητικόν πρωτεῖον ἐξουσίας. Διά τῆς εἰρημένης διατάξεως ἐξισώθη ὁ Πατριάρχης Κων/πόλεως πρός τόν Πατριάρχην Ρώμης, ἑπομένως ἀπηγορεύθη πᾶσα τοῦ τελεταίου τούτου ὑπερβασία». (Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου, μν. ἔ. σ. 164/5). 

   2. Αὐτόθι, σ. 171.