Η ΕΝ ΚΩΝ/ΠΟΛΕΙ ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟΣ ΤΟΥ 879/80 (4)

(συνέχεια ἀπό τό προηγούμενο)

β) Κείμενα [1]

α) Ὅρος «τῆς μεγάλης καί οἰκουμενικῆς Συνόδου» [2]

   Τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τήν σεπτήν καί θείαν διδασκαλίαν τοῖς τῆς διανοίας κόλποις ἀδιστάκτῳ γνώμῃ καί πίστεως τεθεμελιωμένην καθαρότητι, καί τῶν αὐτοῦ ἁγίων μαθητῶν καί ἀποστόλων τάς ἱεράς διατάξεις καί τούς κανονικούς τύπους ἀπλανεστάτῃ κρίσει συνεξισοῦντές τε καί συνδιασώζοντες, ναί δή καί τῶν ἁγίων καί οἰκουμενικῶν ἑπτά συνόδων, ὡς τοῦ αὐτοῦ καί ἑνός Ἁγίου Πνεύματος ταῖς ἐπιπνοίαις ἰθυνομένων τε καί ἐνεργουμένων, τό κήρυγμα καί τούς κανονικούς θεσμούς ἀπαρατρώτους τε καί ἀκαπηλεύτους, εἰλικρινεστάτῃ τε καί ἀκλονήτῳ δόξῃ τιμῶντες καί συνδιαφυλάττοντες, ἀποβαλλόμεθα μέν οὕς ἐξεκκλησίασαν, στέργομεν δέ καί ἀποδοχῆς ἀξίους ἔχομεν οὕς οἷα δή ὁμοδόξους ἤ καί τῆς εὐσεβείας καθηγητάς τιμήν καί σέβας ὅσιον ὀφειλομένους ἀπέφηναν. Οὕτω περί τούτων φρονοῦντές τε καί κηρύττοντες, τόν ἄνωθεν ἐκ πατέρων καί μέχρις ἡμῶν κατεληλυθότα τῆς ἀκραιφνεστάτης τῶν χριστιανῶν πίστεως ὅρον καί διανοίᾳ καί γλώσσῃ στέργομέν τε καί πᾶσι διαπρυσίῳ τῇ φωνῇ περιαγγέλλομεν, οὐδέν ἀφαιροῦντες, οὐδέν προστιθέντες, οὐδέν ἀμείβοντες, οὐδέν κιβδηλεύοντες. Ἡ μέν γάρ ἀφαίρεσις καί ἡ πρόσθεσις, μηδεμιᾶς ὑπό τῶν τοῦ πονηροῦ τεχνασμάτων ἀνακινουμένης αἱρέσεως, κατάγνωσιν εἰσάγει τῶν ἀκαταγνώστων καί ὕβριν τῶν πατέρων ἀναπολόγητον. Τό δέ κιβδήλοις ἀμείβειν ρήμασιν ὅρους πατέρων πολύ τοῦ προτέρου χαλεπώτερον. Διό τόν ἐξ ἀρχῆς τῆς πίστεως ὅρον πόθῳ θείῳ καί διανοίας εὐθύτητι ἡ ἁγία καί οἰκουμενική αὕτη Σύνοδος ἐνστερνιζομένη τε καί θειάζουσα, καί τό τῆς σωτηρίας στερέωμα ἐν αὐτῷ θεμελιοῦσά τε καί ἀνεγείρουσα, οὕτω φρονεῖν καί κηρύσσειν πᾶσιν ἐμβοᾷ. Πιστεύω εἰς ἕνα Θεόν, πατέρα, παντοκράτορα, καί ἐφεξῆς μέχρι τέλους [τοῦ ἱεροῦ συμβόλου Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως]. [3]

   Οὕτω φρονοῦμεν, ἐν ταύτῃ τῇ ὁμολογίᾳ τῆς πίστεως ἐβαπτίσθημεν, δι᾽ αὐτῆς πᾶσαν αἵρεσιν θραυομένην τε καί καταλυομένην ὁ τῆς ἀληθείας λόγος ἀπέδειξε· τούς οὕτω φρονοῦντας ἀδελφούς καί πατέρας καί συγκλήρους τῆς ἄνω πολιτογραφίας ἐπιγραφόμεθα. Εἰ δέ τις ἑτέραν ἔκθεσιν, παρά τοῦτο δή τό ἱερόν Σύμβολον, τό ἄνωθεν ἐκ τῶν μακαρίων καί ἱερῶν πατέρων ἡμῶν μέχρις ἡμῶν διαφοιτῆσαν, τολμήσειεν ἀναγράψασθαι καί ὅρον πίστεως ὀνομάσαι, συλῆσαι τό ἀξίωμα τῆς τῶν θεσπεσίων ἐκείνων ἀνδρῶν ὁμολογίας, καί ταῖς ἰδίαις εὑρεσιολογίαις τοῦτο περιάψαι, κοινόν τε μάθημα τοῦτο προθεῖναι πιστοῖς, ἤ καί τοῖς ἐξ αἱρέσεώς τινος ἐπιστρέφουσι, καί ρήμασι νόθοις ἤ προσθήκαις ἤ ἀφαιρέσεσι τήν ἀρχαιότητα τοῦ ἱεροῦ τούτου καί σεβασμίου ὅρου κατακιβδηλεῦσαι ἀποθρασυνθείη, κατά τήν ἤδη καί πρό ἡμῶν ἐκφωνηθεῖσαν ψῆφον ὑπό τῶν ἁγίων καί οἰκουμενικῶν Συνόδων, εἰ μέν τῶν ἱερωμένων εἴη τις, παντελεῖ καθαιρέσει τοῦτον καθυποβάλλομεν, εἰ δέ τῶν λαϊκῶν, τῷ ἀναθέματι παραπέμπομεν.

   Σχόλ. Θεολ.: Ἐν ὀλίγοις, στό παραπάνω κείμενο οἱ ἅγιοι Πατέρες λέγουν ὅτι θεωρώντας ὡς ἴσης ἀξίας τήν διδασκαλία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέ τίς ἱερές διατάξεις καί τούς κανονικούς τύπους τῶν ἁγίων Ἀποστόλων καί τῶν ἁγίων καί οἰκουμενικῶν ἑπτά Συνόδων, ἀφοῦ καθοδηγοῦντο ἀπό τό ἕνα καί αὐτό Ἅγιο Πνεῦμα καί συνδιαφυλάττουν την πίστη, ἀποβάλλουν ὅσους (οἱ Σύνοδοι) ἐξεκκλησίασαν (ὅσους ἀπέκοψαν δηλαδή ἀπό τήν Ἐκκλησία), ἀποδέχονται δέ ὅσους θεώρησαν ἄξιους ἀποδοχῆς, ὡς ὁμοδόξους καί καθηγητές τῆς εὐσεβείας. Ἀποδέχονται δέ καί τόν ὅρο τῆς Πίστεως (δηλ. τό «Πιστεύω»), ὅπως ἔφθασε μέχρις αὐτῶν, χωρίς νά ἀφαιροῦν, οὔτε νά προσθέτουν τίποτε, οὔτε νά ἀλλάσσουν οὔτε νά κιβδηλεύουν. Γιατί ἡ ἀφαίρεση ἤ ἡ πρόσθεση εἰσάγει κατάγνωση (= κατάκριση) τῶν ἀκαταγνώστων καί ὕβρη τῶν πατέρων ἀναπολόγητη. Τό δέ νά ἀλλάσσουμε τούς ὅρους τῶν πατέρων μέ κίβδηλους (= ψευδεῖς, νόθους) λόγους εἶναι πολύ χειρότερο τοῦ πρώτου. Γι᾽ αὐτό, ἡ ἁγία καί οἰκουμενική αὐτή Σύνοδος ἐνστερνίζεται τόν ἐξ ἀρχῆς ὅρο τῆς πίστεως. 

   (Ἀκολουθεῖ τό «σύμβολον τῆς Πίστεως»). 

   Αὐτή εἶναι ἡ πίστη τήν ὁποία φρονοῦμε, μέ αὐτήν τήν ὁμολογία τῆς πίστεως βαπτιζόμαστε, δι᾽ αὐτῆς καταλύεται κάθε αἵρεση. Ἐάν δέ κάποιος τολμήσει νά γράψει ἄλλη ἔκθεση, διάφορη ἀπό αὐτό τό ἱερό Σύμβολο καί νά τό ὀνομάσει ὅρο τῆς πίστεως ἤ νά ἀλλοιώσει τό ὑπάρχον Σύμβολο, ἐάν μέν εἶναι ἱερωμένος νά καθαιρεῖται παντελῶς, ἐάν δέ εἶναι λαϊκός, νά ἀναθεματίζεται.

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: 

* Τό ἀρχαῖο κείμενο ἀπό τό βιβλίο τοῦ Ἰω. Καρμίρη, Τά δογματικά καί συμβολικά μνημεῖα τῆς Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας, ἐν Ἀθήναις 1960, σ. 268-269.
1. Τά Πρακτικά τῆς γενικῆς ἐν Κων/πόλει Συνόδου τοῦ 879/80 ἐξεδόθησαν παρά: MCC. XVII, 373-524. HAC. VI, 213-344. Δοσιθέῳ, Τόμος χαρᾶς, Ἰάσιον 1705, σ. 33-102.
2. MCC. XVII, 516/7. HAC. VI, 333. 336.
3. Ἀνωτέρω σ. 77.  

(Συνεχίζεται)